Formaties
In de loop der jaren zit er een ware evolutie in het spelsysteem. Er werd geleidelijk overgegaan van, een 1-1-9 rond 1860, naar een 4-3-3 of 4-4-2 in het hedendaagse voetbal. Wij gaan echter enkel en alleen de hedendaagse formaties bespreken waarbij wij ervan uitgaan dat er in zone wordt gespeeld.
Deze zogenaamde formaties worden meestal in cijfers uitgedrukt. Hierbij wordt achtereenvolgens het aantal verdedigers, middenvelders en aanvallers genoemd. Zo betekent 4-3-3 dat een team met vier verdedigers, 3 middenvelders en 3 aanvallers speelt. In het systeem zelf heeft men dan nog verschillende mogelijkheden die wij in dit hoofdstuk verder zullen behandelen.
Door de mondialisering van het voetbal en de opgang van de media werden vanaf 1958 de systemen van de succesteams vrij snel overgenomen. De hoofdrolspeler is het nationale team van Brazilië die op het WK in Chili voor de 4-3-3 variant zorgde. Op het WK in Mexico werd Brazilië andermaal wereldkampioen in een 4-4-2 systeem.
De laatste decennia zijn er geen noemenswaardige innovaties gebeurd op het gebied van systemen. Successen van landenteams als Argentinië, Duitsland, Brazilië, Frankrijk en van clubelftallen zoals Barcelona, Manchester United en de periode van Ajax hebben wel invloed gehad, maar geen echte revolutie ontketend. Het spelen van zonevoetbal i.p.v mandekking maakte hierdoor ook gestaag zijn opgang.
Veel trainers kiezen eerst hun systeem en dan gaan ze de spelers voorhanden inpassen. Eigenlijk moet dit omgekeerd gebeuren. Daarmee bedoelen wij dat men een systeem speelt volgens de spelers die men binnenhaalt. Men speelt toch geen 4-3-3 indien men niet beschikt over flankaanvallers die een actie in huis hebben en hun rechtstreekse tegenstrever kunnen uitschakelen? Na een nauwkeurige analyse van de spelerskern, is het de taak van de trainer om te kiezen voor een bepaald systeem.
In de keuze van een systeem zal de trainer moeten rekening houden met onderstaande parameters:
- De stijl van het huis.
- De voetbalvisie van uzelf.
- De invloeden van buitenaf.
- Onvoorziene omstandigheden.
- De spelbepalende figuren.
- De spelers voorhanden.
- Het systeem gehanteerd tijdens vorig(e) seizoen(en).
Uiteraard zijn er nog veel meer variaties van spelsystemen, maar dit zijn dan meer afgeleiden van de systemen die wij hier hebben besproken. Een voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld een 4-1-3-2. Hierbij speelt men met 1 verdedigende middenvelder en daarvoor 3 middenvelders op 1 lijn.
Hebt u een eigen mening over een bepaald systeem? Ga gerust onderling discussiëren op ons Forum.
